Ο Αλμπερτ Αϊνστάιν περιέγραψε τον ανατοκισμό ως «το όγδοο θαύμα του κόσμου», αλλά περί τίνος ακριβώς πρόκειται; Ο ανατοκισμός είναι ο τόκος που εισπράττετε από ένα αρχικό κεφάλαιο, συμπεριλαμβανομένων των τόκων μιας κατάθεσης ή ενός δανείου από προηγούμενες περιόδους. Με απλά λόγια, είναι ο τόκος που εισπράττεται επί χρηματικού ποσού το οποίο είχε ήδη εισπραχθεί ως τόκος ή ο «τόκος του τόκου». Αντίθετα, ο απλός τόκος καταβάλλεται μόνο επί του αρχικού ποσού και δεν καταβάλλεται σε κανέναν συσσωρευμένο τόκο. Στην πράξη, ο ανατοκισμός είναι συνηθέστερος σε σύγκριση με τον απλό τόκο.
Παράγοντες που επηρεάζουν τον ανατοκισμό
Συχνότητα: Η συχνότητα ανατοκισμού, ή πόσες φορές τον χρόνο διανέμονται οι πληρωμές τόκων, επηρεάζει τον ανατοκισμό. Ο τόκος συχνά ανατοκίζεται σε ετήσια, εξαμηνιαία, τριμηνιαία ή μηνιαία βάση, αλλά μπορεί επίσης να ανατοκίζεται σε καθημερινή ή ακόμα και σε συνεχή βάση. Ως επί το πλείστων, όσες περισσότερες είναι οι περίοδοι ανατοκισμού, τόσο μεγαλύτερη η μελλοντική αξία των χρημάτων σας.
Επιτόκιο: Τα επιτόκια μπορεί να έχουν σημαντική επίδραση. Τα υψηλότερα επιτόκια θα συμβάλλουν περισσότερο σε μια επένδυση σε σύγκριση με τα χαμηλότερα επιτόκια.
Χρόνος: Ο ανατοκισμός έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στις επενδύσεις με πιο μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα σε σύγκριση με έναν βραχυπρόθεσμο.
Πώς υπολογίζεται ο ανατοκισμός
Εάν προσπαθείτε να καταλάβετε πώς να υπολογίζετε τον ανατοκισμό, είναι σχετικά εύκολο με τον τύπο ανατοκισμού. Ο ανατοκισμός υπολογίζεται με βάση τον ακόλουθο τύπο:
A=P(1+ r/n)nt
Στον τύπο, «A» είναι η μελλοντική αξία, «P» είναι το κεφάλαιο, «r» είναι το επιτόκιο, «n» είναι ο αριθμός των περιόδων ανατοκισμού και «t» είναι ο χρόνος σε έτη.
Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι καταθέτετε £1.000 σε έναν τραπεζικό λογαριασμό ταμιευτηρίου και τα αφήνετε εκεί για 20 χρόνια. Η τράπεζά σας καταβάλλει 5% επιτόκιο και ο τόκος ανατοκίζεται σε ετήσια βάση. Χωρίς να κάνετε τίποτε άλλο, σε 20 χρόνια, θα έχετε £2.653,30.
Στις επενδύσεις ο ανατοκισμός λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο. Ας υποθέσουμε ότι επενδύετε £1.000 σε ένα κεφάλαιο ETF το οποίο έχει υποθετική ετήσια απόδοση 9%. Μετά το πρώτο έτος, η επένδυσή σας θα αυξηθεί στις £1.090. Παρότι το κέρδος της τάξεως των £90 δεν φαίνεται και τόσο μεγάλο, ο χρόνος στην αγορά μπορεί να αυξήσει σημαντικά την επένδυσή σας. Μετά από 30 χρόνια, η ίδια επένδυση θα αυξηθεί στις £13.267,68. Πρόκειται για αύξηση ύψους £12.267,68 από την αρχική σας επένδυση των £1.000.
Ο κανόνας του 72
Ο κανόνας του 72 είναι ένας γρήγορος τρόπος να είστε σε θέση να υπολογίζετε τον χρόνο που χρειάζεται μια επένδυση για να διπλασιαστεί. Επίσης, είναι ένας σύντομος τρόπος να εκτιμήσετε κατά προσέγγιση τον αντίκτυπο του ανατοκισμού. Ο τύπος του κανόνα του 72 είναι: 72/r=Y
Όπου r είναι το ετήσιο επιτόκιο ανατοκισμού και Y είναι ο αριθμός των ετών που θα χρειαστούν για να διπλασιάσετε την επένδυσή σας. Με βάση το πιο πάνω επιτόκιο του 5% και χρησιμοποιώντας τον τύπο του κανόνα του 72, θα μπορούσατε να διπλασιάσετε τα χρήματά σας σε 14,4 χρόνια. Είναι σημαντικό να έχετε υπ’ όψιν ότι ο κανόνας του 72 αποτελεί απλώς μια εκτίμηση. Σε αυτήν την περίπτωση, ο πραγματικός αριθμός των ετών που θα χρειάζονταν για να διπλασιάσετε τα χρήματά σας, εάν ο τόκος ανατοκιζόταν σε ετήσια βάση, θα ήταν τα 14,21 έτη. Παρότι υπάρχει μια μικρή διαφορά σε αυτά τα αριθμητικά στοιχεία, ο κανόνας του 72 μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μια εύκολη εκτίμηση.
Τα υπέρ και τα κατά του ανατοκισμού
Το πιθανό αποτέλεσμα του ανατοκισμού μπορεί είτε να έχει θετικό αντίκτυπο για εσάς είτε να σας επιβαρύνει, ανάλογα με τις συνθήκες. Θα απολαύσετε τα οφέλη του ανατοκισμού στην περίπτωση που είστε ο επενδυτής, οπότε μια επένδυση είναι πιθανόν να αυξηθεί σε εκθετικό βαθμό με την πάροδο του χρόνου.
Από την άλλη, όταν είστε εσείς ο δανειολήπτης, ο ανατοκισμός μπορεί να έχει υψηλό κόστος. Αυτό συμβαίνει συνήθως με τις πιστωτικές κάρτες. Ορισμένες εταιρείες πιστωτικών καρτών χρεώνουν τόκο για τον δανεισμό χρηματικών ποσών και επί του ποσού του τόκου που έχει συσσωρευτεί. Ως εκ τούτου, μπορεί να καταλήξετε να οφείλετε στην εταιρεία της πιστωτικής σας κάρτας ποσό σημαντικά υψηλότερο από το αρχικό ποσό του δανεισμού.